Khảo sát thành phần hóa học và một số hoạt tính sinh học của cao chiết quả cây mướp rắn (Trichosanthes cucumerina L.)

Article Sidebar

Download (pdf)
Đã Xuất bản: Jun 30, 2025
Từ khóa:
kháng oxy hóa, cây mướp rắn, GC/MS, DPPH, α-glucosidase, α-amylase

Main Article Content

T. 19 S. 3 (2025): (Vol. 19 No.3/2025) Tạp chí Khoa học Tây Nguyên (TNJoS)

Khảo sát thành phần hóa học và một số hoạt tính sinh học của cao chiết quả cây mướp rắn (Trichosanthes cucumerina L.)

Tác giả

Huỳnh Thị Hồng Trang
Lê Đỗ Thùy Vi

Tóm tắt

Các hợp chất tự nhiên đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe, ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh cho con người. Vì vậy, sàng lọc dược liệu và các hợp chất tự nhiên có tác dụng chống oxy hóa, hỗ trợ điều trị đái tháo đường nhận được nhiều sự quan tâm. Cây mướp rắn (Trichosanthes cucumerina L.) có giá trị dinh dưỡng cao và cũng là một loại dược liệu có nhiều hoạt tính sinh học quan trọng. Nhằm nâng cao giá trị sử dụng và góp phần đẩy mạnh, mở rộng vùng trồng; phát triển kinh tế ở các địa phương nói chung và tỉnh Khánh Hòa nói riêng, các nghiên cứu về tác dụng dược liệu của nó là rất cần thiết. Kết quả phân tích GC/MS cho thấy quả chứa nhiều hợp chất có hoạt tính sinh học như phytol, henicosanal, octadecadienoic acid. Hàm lượng polyphenol là 16,975 + 0,49 mg GAE/g cao. Cao chiết quả có khả năng kháng lại các gốc oxy hóa như gốc tự do DPPH (IC50 = 3213 + 147 μg/mL) và khử sắt (EC50 = 895 + 5,7 μg/mL). Cao chiết thể hiện hoạt tính ức chế enzyme α – amylase và α-glucosidase yếu với IC50 >500 μg/mL.

Article Details

Chuyên mục
Khoa học Tự nhiên & Công nghệ
Giấy phép Creative Commons

Tác phẩm này được cấp phép theo Giấy phép quốc tế Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDeri Phái sinh 4.0 .

Tiểu sử của Tác giả

Huỳnh Thị Hồng Trang

Khoa Khoa học Tự nhiên và Công nghệ, Trường Đại học Khánh Hòa;
Tác giả liên hệ: Huỳnh Thị Hồng Trang; ĐT: 0386384008; Email: huynhthihongtrang@ukh.edu.vn.

Lê Đỗ Thùy Vi

Khoa Khoa học Tự nhiên và Công nghệ, Trường Đại học Khánh Hòa

Tài liệu tham khảo

  • Ademosun, O., Oboh, G., Adewuni, T. M., Akinyemi, A. J., Olasehinde, T. A. (2013). Antioxidative properties and inhibition of key enzymes linked to type-2 diabetes by snake tomato (Tricosanthes cucumerina) and two tomato (Lycopersicon esculentum) varieties. African Journal of Pharmacy and Pharmacology, 7(33), 2358–2365.
  • Afrapoli, M. F., Asghari, B., Saeidnia, S., Ajani, Y., Mirjani, M., Malmir, M., Bazaz, R. D., Hadjiakhoondi, A., Salehi, P., Hamburger, M., Yassa, N. (2012), In vitro α-glucosidase inhibitory activity of phenolic constituents from aerial parts of Polygonum hyrcanicum, Daru journal of pharmaceutical sciences, 20(37), 1-6.
  • Bobade, A. A., Thatte, C. V., Tijare, R. B. (2022). Trichosanthes cucumerina: A perspective on various medicinal uses or activities. GSC Biological and Pharmaceutical Sciences, 20(03), 141–147. doi: 10.30574/gscbps.2022.20.3.0350.
  • Bộ Y tế. (2017). Dược điển Việt Nam V. Hà Nội: NXB Y học.
  • Costa, J. P., Islam M. T., Santos, P. S., Ferreira, P. B., Oliveira G. L., Alencar M. V., Paz M. F., Ferreira E. L., Feitosa C. M., Citó A. M., Sousa D. P., Melo-Cavalcante A. A. (2016). Evaluation of antioxidant activity of phytol using non-and pre-clinical models. Curr Pharm Biotechnology; 17(14): 1278-84.
  • Đặng Văn Sơn, Nguyễn Quốc Bảo, Trương Bá Vương, Phạm Quốc Trọng, Hồ Nguyễn Quỳnh Chi, Lê Văn Thọ, Nguyễn Thị Mai Hương (2023). Thực trạng nguồn tài nguyên cây dược liệu quý hiếm ở một số đảo vùng Nam Bộ, Việt Nam. Tạp chí Khoa học lâm nghiệp, (5), 3-13.
  • Ebrahimzadeh, M.A., Pourmorad, F. & Bekhradnia, A.R. (2008). Iron chelating activity, phenol and flavonoid content of some medicinal plants from Iran. African Journal of Biotechnology, 7(18), 3188-3192.
  • Gegotek, A., Skrzydlewska, E. (2022). Antioxidative and Anti-Inflammatory Activity of Ascorbic Acid. Antioxidants, 11(10), 1993. doi: 10.3390/ antiox11101993.
  • Jones, P.J. (2002). Clinical nutrition: 7. Functional food more than just nutrition. Can Med Assoc J; 166(12): 1555-63.
  • Kafle, S. et al. (2021). Phytochemical analysis, antioxidant, antimicrobial activities and GC-MS profiling of Drymaria diandra Blume. Sci World, 14(14):90-8. doi: 10.3126/sw.v14i14.35000.
  • Lee, W., Woo, E.R. and Lee, D.G. (2016): Phytol has antibacterial property by inducing oxidative stress response in Pseudomonas aeruginosa. Free Radic Res; 50(12): 1309-18.
  • Liyanage, R., Nadeeshani, H., Jayathilake, C., Visvanathan, R., Wimalasiri, S. (2016). Comparative Analysis of Nutritional and Bioactive Properties of Aerial Parts of Snake Gourd (Trichosanthes cucumerina Linn.). International Journal of Food Science, 1-7. doi: 10.1155/2016/8501637.
  • Lưu Ngọc Trình, Đỗ Mạnh Thụ, Đặng Văn Duyến, Lưu Quang Huy, Ngô Thị Thanh Vân. (2011). Nghiên cứu biện pháp kỹ thuật trồng dưa trời theo hướng thâm canh. Tạp chí khoa học nông nghiệp Việt Nam, 02(14),50-56.
  • Nguyễn Huỳnh Kim Ngân, Nguyễn Văn Cường, Nguyễn Trần Mẫn, Nguyễn Thị Ngọc Vân (2021). Khảo sát hoạt tính kháng oxy hóa và sơ bộ định lượng phenolic, flavonoid toàn phần trong dược liệu thù lù cạnh (Physalis angulata). Tạp chí y dược học Cần Thơ, 34.
  • Nguyễn Kim Phi Phụng. (2007). Phương pháp cô lập hợp chất hữu cơ. Hồ Chí Minh: NXB Đại học quốc gia thành phố Hồ Chí Minh.
  • Nguyễn Văn Anh, Vũ Thị Ngọc Ánh. (2023). Nghiên cứu thành phần triglixerit và axit béo liên hợp trong dầu hạt của một số loài thuộc họ cucurbitaceae ở Việt Nam. Tạp chí Khoa học và công nghệ. 39(1), 50-59. doi: 10.25073/2588-1140/vnunst.536.
  • Oyaizu, M. (1986). Studies on Products of Browning Reactions: Antioxidative Activities of Product of Browning Reaction Prepared from Glucosamine. Japan Journal of Nutrition, 44, 307-315. doi: 10.5264/eiyogakuzashi.44.307.
  • Parthipan, B., Suky, M.G.T., Mohan, V.R. (2015). GC-MS Analysis of Phytocomponents inPleiospermium alatum (Wall. exWight & Arn.) Swingle, (Rutaceae). J Pharmacogn and Phytochem; 4(1): 216-22.
  • Phạm Hoàng Hộ (1999). Cây cỏ Việt Nam (1). Hồ Chí Minh: NXB Trẻ.
  • Rahate, K.P., Padma R., Parkavi N.G. & Renjith V. (2013). Quantitative estimation of tannins, phenols and antioxidant activity of methanolic extract of Imperata cylindrica. International Journal of Research in Pharmaceutical Sciences, 4(1), 73-77.
  • Sharma, O.P., Bhat, T.K. (2009). DPPH antioxidant assay revisited. Food Chemistry, 113, 1202–1205. doi: 10.1016/j.foodchem.2008.08.008.
  • Syad, A.N., Rajamohamed, B.S., Shunmugaiah, K.P., Kasi, P.D. (2016). Neuroprotective effect of the marine macroalga Gelidiella acerosa: identification of active compounds through bioactivity- guided fractionation. Pharm Biol; 54(10): 2073-81.
  • Tungmunnithum, D., Thongboonyou, A., Pholboon, A., Yangsabai, A. (2018). Flavonoids and other phenolic compounds from medicinal plants for pharmaceutical and medical aspects: An overview. Medicines, 5(3), 93. doi: 10.3390/medicines 5030093.
  • Trần Nguyễn Phương Lam, Đỗ Tấn Khang, Trần Thanh Mến, Lê Thị Diễm Ái, Trần Ngọc Quý (2024). Khảo sát hàm lượng dược chất và hoạt tính sinh học của cao trích từ cây khổ qua rừng (Momordica charantia var. abbreviata Ser.), Tạp chí Khoa học Đại học Cần Thơ.
  • Trương Thị Hồng Hải, Hồ Thị Hoàng Nhi, Sonexay Rasphone, Hồ Ngọc Hân (2024). Đánh giá đa dạng di truyền của một số giống lặc lày (Trichosanthes cucumerina L.). Hội nghị khoa học toàn quốc về công nghệ sinh học 2024 (Công nghệ gen).
  • Võ Thị Mỹ Hạnh, Võ Thị Thùy Dung, Phạm Thị Linh, Nguyễn Thị Hoài Mến, Trần Nguyễn An Sa. (2023). Trích ly và khảo sát hàm lượng polyphenol, chlorophyll, hoạt tính sinh học của dịch chiết từ lá hẹ (Allium ramosum L.). Tạp chí Công thương.
  • Wickramaratne, M.N., Punchihewa, J.C., Wickramaratne, D.B. (2016). In-vitro alpha amylase inhibitory activity of the leaf extracts of Adenanthera pavonina. BMC Complementary and Alternative Medicine. 2016 Dec;16(1):1-5.