T. 16 S. 56 (2022): Tạp chí khoa học Đại học Tây Nguyên số 56

Tóm tắt: Prodigiosin (PG) is a red pigment compound originating from Serratia marcescens. Recently, this compound has been extensively studied for its production process and investigation of its potential bioactivities. However, most previous studies used commercial nutrient broth as a carbon/nitrogen (C/N) source for cultivation in small-scale flasks. Regarding the cost-effective and green production,...

Tóm tắt: Thằn lằn bóng đốm (Eutropis macularius) là một trong 5 loài thuộc giống Thằn lằn bóng (Eutropis Fitzinger, 1843) tại Việt Nam. Đây là loài bò sát có ích trong các hệ sinh thái ở cạn. Tuy nhiên, những nghiên cứu liên quan đến xác suất phát hiện loài và sự chiếm cứ điểm của loài này trên thế giới và ở Việt Nam còn nhiều hạn chế. Chúng tôi đã thiết kế 72 ô tiêu chuẩn và đã thực hiện 10 lần khảo...

Tóm tắt: Coffea canephora , a coffee species belonging to the Rubiaceae family, is one of the most popular cultivated coffee worldwide. In this study, we overview some important aspects of the genetic genome in  C. canephora  and also review the candidate genes that involve biotic and abiotic stress response and caffeine biosynthesis in the Coffea genome. It is reported that the C. canephora genome...

Tóm tắt: Nghiên cứu được thực hiện nhằm mục đích đánh giá tỷ lệ nhiễm một số vi sinh vật gây ngộ độc thực phẩm gồm tổng số vi khuẩn hiếu khí (TSVKHK), Coliforms, Escherichia coli, Staphyloccus aureus, Clostridium perfringens và tổng số nấm men, nấm mốc trong một số sản phẩm nguồn gốc từ tinh bột tại phường Ea Tam, thành phố Buôn Ma Thuột. Từ 105 mẫu thu thập và tiến hành kiểm tra, kết quả cho thấy tỷ...

Tóm tắt: Nghiên cứu khoa học là một trong ba nhiệm vụ chính của giảng viên, ngoài ra còn là cơ hội nâng cao kiến thức, trình độ thực tiễn của viên chức không phải giảng viên và sinh viên trong Nhà trường. Tại trường Đại học Tây Nguyên, hàng năm có hàng trăm đề tài khoa học các cấp, bài báo, giáo trình,… được thực hiện nhưng vẫn chưa có phần mềm quản lý các hoạt động này, nên ít nhiều công tác quản lý...

Tóm tắt: Digital transformation is taking place firmly and has become a vital issue for businesses as well as social organizations. Tay Nguyen University, like other universities, is expected to lead in digital transformation because it is the central place to train human resources for society. The higher education environment derives employees' knowledge, skills, and professional experience....

Tóm tắt: Bài báo này của chúng tôi chỉ ra định lí trội nổi tiếng của Hardy-Littlewood-Pólya vẫn còn đúng cho lớp hàm h - lồi mạnh. Áp dụng của kết quả này, chúng tôi mở rộng một số bất đẳng thức nổi tiếng cho các hàm lồi suy rộng thuộc lớp hàm h - lồi mạnh.

Tóm tắt: In this paper, we give some new improvements of the famous works of F. Kittaneh, Y. Manasrah about Young's inequalities published on the J. Math. Anal. Appl. (2010) and Linear Multilinear Algebra (2011) via the theory of quadratic interpolations. As applications, we also establish corresponding inequalities for matrix and operator versions.

Tóm tắt: Các mã Reed-Solomon RS(n, k) là các mã được sử dụng phổ biến nhất hiện nay trong các hệ thống lưu trữ dữ liệu phân tán nhưng chúng có nhược điểm lớn bởi tiêu tốn lượng băng thông khổng lồ khi sửa các lỗi xóa của hệ thống. Phương pháp sửa lỗi xóa cho mã Reed-Solomon bằng cách áp dụng hàm vết do Guruswami và Wootters (Guruswami and Wootters, 2017) đề xuất làm giảm đáng kể băng thông sửa lỗi....

Tóm tắt: Trong bài báo này, chúng tôi sử dụng phương pháp nghiên cứu lý thuyết và mô phỏng bằng phần mềm QPROP 3.0 nhằm nghiên cứu phổ HHG và ảnh hưởng của cường độ điện trường tĩnh lên phổ HHG của nguyên tử hydro trong trường laser kết hợp với điện trường tĩnh. Khảo sát phổ HHG của nguyên tử hydro trong trường laser tuyến tính, chúng tôi thu được kết quả phù hợp với công trình (Tulsky, V &...

Tóm tắt: Controlling TDS (Total Dissolved Solids) in aeroponic and hydroponic systems is very important for plant growth. Due to the reflux of the nutrient solution after passing through the tube system containing the medium, the concentration of nutrients decreases. Currently, measuring nutrient concentration and adding nutrients to the solution is manually done by farmers. Therefore, we...

Tóm tắt: Mục tiêu: Khảo sát mô hình bệnh tật và tình hình điều trị nội trú tại Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh Đắk Lắk năm 2021. Phương pháp nghiên cứu: Mô tả cắt ngang và hồi cứu, sử dụng dữ bệnh nhân điều trị nội trú tại Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh Đắk Lắk từ 01/01/2021 đến 31/12/2021. Đặc điểm của mô hình bệnh tật được mô tả dựa vào phân nhóm theo Danh mục phân loại thống kê quốc tế về bệnh tật...

Tóm tắt: Over time, land cover has persistantly changed, especially under the strong impact of natural disasters, people with socio-economic development activities. Therefore studying the current state of the land cover is necessary. By integrating remote sensing and GIS, a land cover map with 6 classes was built for Krong Bong district in 2021 with overall accuracy of 75% and Kappa coefficient of...

Tóm tắt: Kế toán trách nhiệm (KTTN) đã được vận dụng tại nhiều nước trên thế giới. Tuy nhiên có rất ít nghiên cứu về áp dụng KTTN tại Đắk Lắk, Việt Nam. Sử dụng phương pháp điều tra, bài báo xác định được các yếu tố ảnh hưởng đến việc vận dụng KTTN tại các doanh nghiệp Đắk Lắk. Kết quả cho thấy 5 nhân tố có ảnh hưởng tích cực đến việc vận dụng KTTN với mức độ tác động lần lượt là: Sự phân cấp quản lý...

Tóm tắt: Dạy học trực tuyến (DHTT), chuyển đổi số trong giáo dục là một xu thế tất yếu trong thời đại công nghệ thông tin (CNTT). Với hình thức DHTT, môi trường học tập ứng dụng CNTT đòi hỏi người học cần rèn luyện những kĩ năng học tập đặc trưng, phù hợp để nâng cao hiệu quả học tập cũng như chất lượng đào tạo. Bài viết trên cơ sở nghiên cứu lí luận, khảo sát thực tiễn để lựa chọn, đánh giá thực...

Tóm tắt: Bài báo trình bày cơ sở lí luận về mô hình của David Kolb, trình bày đặc điểm của học phần Rèn luyện nghiệp vụ sư phạm thường xuyên 2 (RLNVSPTX 2). Bài viết cũng đề xuất được quy trình giảng dạy gồm 5 bước từ mô hình gốc của David Kolb và vận dụng quy trình đó vào giảng dạy học phần RLNVSPTX 2 cho sinh viên (SV) ngành Giáo dục Tiểu học (GDTH), Trường Đại học Tây Nguyên.

Tóm tắt: Bài viết nghiên cứu biểu hiện năng lực tự học âm nhạc của sinh viên ngành giáo dục mầm non, Trường Đại học Tây Nguyên. Năng lực tự học được điều tra trên mặt nhận thức và mặt thái độ. Thông qua việc khảo sát 230 sinh viên (SV) ngành Giáo dục Mầm non, kết quả cho thấy năng lực tự học (NLTH) của SV ở mức trung bình. Bên cạnh đó, bài viết đã làm rõ một số đặc điểm khác biệt về mặt nhận thức và...

Tóm tắt: Dựa trên lý thuyết nghiệm thân và mô hình tỏa tia của Ngôn ngữ học tri nhận, bài báo tiến hành lý giải nghĩa của từ đa nghĩa đi. Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng, 18 nghĩa của từ đa nghĩa này được kích hoạt từ những tương đồng tri nhận giữa đặc điểm, tính chất hoạt động đi với các hoạt động và tính chất của các sự vật, hiện tượng khác. Những tương đồng tri nhận này đã làm xuất hiện trong tư...

Tóm tắt: Bài báo này trình bày kết quả nghiên cứu về thực trạng học tập phân môn Làm văn, trong đó đi sâu tìm hiểu thực trạng viết đoạn văn nghị luận xã hội của học sinh lớp 12 - Trường THPT Thực hành Cao Nguyên. Trên cơ sở đó, bài báo sẽ đưa ra một số biện pháp nhằm rèn luyện kỹ năng viết đoạn văn nghị luận xã hội sao cho hiệu quả cho học sinh trong nhà trường phổ thông.